Του Ηλιά Γεωργάκη
Νέες μειώσεις κατά 20% κατά μέσο όρο στα εφάπαξ βοηθηματα από το 2014 (τα εφάπαξ έχουν ήδη μειωθεί από 2% έως και 83% ανά ταμείο)
θα επιβαλλει η κυβέρνηση βάσει των μνημονιακών δεσμευσεων.Η νεα περικοπή θα αφορά όσους συνταξιοδοτούνται από την 1/1/2014 και θα αφορά το σύνολο των ασφαλισμένων(δημοσιο και ιδιωτικό τομέα) ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του κάθε ταμειου.H επικείμενη περικοπή εχει προκαλέσει κύμα φυγής στη σύνταξη από τους ασφαλισμένους το οποίο αναμένεται να κορυφωθεί πρόπς τα τέλη του ετους.
Η υπουργική απόφαση που υπέγραψε σε εφαρμογή του μνημονίου (ν.4046/2012) ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Γ. Βρούτσης, επιβάλλει τον υπολογισμό των εφάπαξ με σύνθετο μαθηματικό τύπο. Η απόφαση με τίτλο «ανασχεδιασμός της τεχνικής βάσης εφάπαξ παροχών» προβλέπει τον υπολογισμό των εφάπαξ με «διανεμητικό σύστημα καθορισμένων εισφορών και νοητή κεφαλαιοποίηση», αντί των «κλειδωμένων» - προκαθορισμένων ποσών που σήμερα καταβάλλονται. Τα εφάπαξ που θα πληρώνονται κατά τη συνταξιοδότηση από τον επόμενο χρόνο θα αποτελούν τη «συσσωρευμένη αξία» των εισφορών τις οποίες θα έχουν καταβάλει οι ασφαλισμένοι. Θα λαμβάνονται, όμως, υπόψη και άλλες παράμετροι, όπως η οικονομική κατάσταση των ταμείων, ο αριθμός των υπόλοιπων ασφαλισμένων που τα «αιμοδοτούν» δίνοντας, στο τέλος, ένα «πλασματικό ποσοστό επιστροφής», που, μάλιστα, κάθε χρόνο θα πρέπει να ανακαθορίζεται με βάση «συντελεστή βιωσιμότητας».
Σύμφωνα με την απόφαση, «για τη συσσώρευση των εισφορών θα γίνεται χρήση πλασματικού ποσοστού επιστροφής, το οποίο ορίζεται ως η ετήσια μεταβολή της βάσης υπολογισμού των εισφορών για το σύνολο των ασφαλισμένων». Στο μαθηματικό τύπο που θα χρησιμοποιούν τα ταμεία για τον καθορισμό της εφάπαξ παροχής θα συνυπολογίζονται:
- Οι συνολικές εισφορές εργαζομένων ή και εργοδότη (όπου υπάρχουν εργοδοτικές εισφορές) του έτους.
- Τα έτη συσσώρευσης των εισφορών.
- Η ετήσια μεταβολή της βάσης υπολογισμού των εισφορών όλων των ασφαλισμένων.
- Ο συντελεστής βιωσιμότητας του ταμείου, ο οποίος θα προκύπτει «ζυγίζοντας» τις εισφορές, τους τυχόν άλλους (κοινωνικούς) πόρους που παρακρατούνται, τα διοικητικά έξοδα του έτους, την περιουσία στις 31 Δεκεμβρίου του έτους πριν από την καταβολή των εφάπαξ παροχών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συνολικές εισφορές και τα διοικητικά έξοδα του έτους πληρωμής, καθώς και την παρούσα αξία των συνολικών υποχρεώσεων με βάση τα δεδουλευμένα δικαιώματα των ασφαλισμένων στο έτος.
Σε ασφαλισμένους που δε συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις (κυρίως το χρόνο ασφάλισης) για τη λήψη εφάπαξ τα ταμεία θα επιστρέφουν τις αναλογούσες εισφορές εντόκως, αν και όπου προβλέπεται, με «κουρεμένο» όμως επιτόκιο, το οποίο θα είναι «ο δείκτης τιμών καταναλωτή του τρέχοντος έτους μειωμένο κατά μία ποσοστιαία μονάδα». Με βάση την απόφαση αυτή τα ταμεία θα πρέπει να «ανοίξουν» ατομικούς λογαριασμούς των ασφαλισμένων και να συστηματοποιήσουν τη συλλογή όλων των οικονομικών τους στοιχείων προκειμένου να προετοιμάσουν τη βάση υπολογισμού των εφάπαξ τα οποία θα χορηγούν από το επόμενο έτος.
.Πάντως ο νέος τύπος για τον υπολογισμό του βοηθήματος είναι ''αδύνατον να προχωρήσει'' , όπως αναφέρεται σε έγγραφο της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης του υπουργείου Εργασίας, επειδή τα Ταμεία (κυρίως το Δημόσιο) δεν έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν σε ατομικούς λογαριασμούς το σύνολο των εισφορών που έχουν πληρώσει οι δημόσιοι υπάλληλοι καθ’ όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου.
Πιο συγκεκριμένα τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί ο νέος μαθηματικός τύπος υπολογισμού του εφάπαξ.
-Δεν είναι εύκολο να βρεθούν οι ατομικές μερίδες για τους παλαιούς ασφαλισμένους. Η διαδικασία αυτή θα είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και θα δημιουργούσε μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην καταβολή του εφάπαξ. Για παράδειγμα, στο Δημόσιο -όπου υπάρχουν αποσπάσεις και μετατάξεις- θα απαιτούνταν η συνεργασία πολλών υπηρεσιών για να βρεθεί η ασφαλιστική «ιστορία» του κάθε δημοσίου υπαλλήλου. Ακόμα δυσκολότερη είναι η κατάσταση στον ιδιωτικό τομέα, όπου υπάρχει μεγαλύτερη «κινητικότητα» των εργαζομένων.
-Τα χρήματα που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι για εισφορές πηγαίνουν σε έναν βαθμό για την καταβολή του εφάπαξ σε όσους συνταξιοδοτούνται (καθώς δεν υπάρχουν ατομικές μερίδες). Παράλληλα τα αποθεματικά των Ταμείων έχουν «κουρευτεί».
-Δεν είναι δυνατόν ο συντελεστής βιωσιμότητας να υπολογίζεται με βάση την τελευταία χρονιά. Για παράδειγμα, μια μαζική «έξοδος» ασφαλισμένων στη σύνταξη θα οδηγούσε σε σημαντική μείωση του εφάπαξ τη συγκεκριμένη χρονιά, κάτι που θα δημιουργούσε αδικίες.
Το επικρατέστερο σενάριο είναι να εφαρμοστούν δύο ταχύτητες στο καταβαλλόμενο εφάπαξ. Συγκεκριμένα:
- Τα χρόνια ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2013 θα υπολογιστούν με το παλαιό σύστημα που είναι ακόμα σε ισχύ.
- Τα χρόνια ασφάλισης μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 θα υπολογιστούν με το νέο σύστημα (που θα σχεδιαστεί εκ νέου). Η δημιουργία «ατομικών μερίδων» είναι εφικτή μόνο για τις ημέρες ασφάλισης μετά το 2001 (κάτι που ισχύει και στα επικουρικά ταμεία).
Θα πρεπει πάντως να τονιστει πως ο νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ θα εφαρμοστεί στο σύνολο των ταμείων πρόνοιας του δημοσίου, του ευρύτερου δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Θα υπάρξει δηλαδή ένα ενιαίο <μοντέλο> για το σύνολο των ασφαλισμένων, με στόχο τη σύνδεση των εισφορών και των παροχών. Πάντως το καταβαλλόμενο ποσό θα εξαρτάται άμεσα και από την οικονομική κατάσταση του κάθε ταμείου. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως κάθε φορά που θα προκύπτουν ελλείμματα θα υπάρχουν και νέες παρεμβάσεις στο χορηγούμενο ποσό.
Σημειώνεται πως τον Νοέμβριο μειώθηκε μέχρι και 83% το εφάπαξ σε 23 Ταμεία Πρόνοιας που καταβάλλουν υψηλότερες παροχές σε σχέση με τις εισφορές που έχουν εισπράξει. Από τις περικοπές αυτές δεν γλίτωσαν περίπου 60.000 άτομα (κυρίως δημόσιοι υπάλληλοι) που είχαν υποβάλει τα χαρτιά τους από την 1η Αυγούστου 2010 και μετά και ήταν στην αναμονή για το βοήθημα.
Συγκεκριμένα η μείωση του εφάπαξ ξεκινά από 1,94% στον τομέα πρόνοιας αστυνομικών του ΤΕΑΠΑΣΑ και φτάνει έως και 83% στον τομέα πρόνοιας εργοληπτών δημοσίων έργων του ΕΤΑΑ. Μεγάλο είναι το χτύπημα για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους εργαζόμενους στη ΔΕΗ, καθώς το εφάπαξ έχει ήδη μειωθεί δύο φορές. Ειδικότερα.
-Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων. Σε πρώτη φάση το βοήθημα μειώθηκε κατά 20% για όσους κατέθεσαν τα χαρτιά τους από 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, και κατά 15% για τις αιτήσεις του 2010. Τον Νοέμβριο του 2012 υπήρξε μία νέα περικοπή 22,67% για τις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί από τον Αύγουστο του 2010 και μετά. Από τις δύο αυτές μειώσεις η απώλεια φτάνει έως και τα 23.000 ευρώ.
-Κλάδος Πρόνοιας Προσωπικού ΔΕΗ. Το βοήθημα μειώθηκε κατά 30% για όσους υπέβαλαν αίτηση το 2011 και κατά 25% για όσους κατέθεσαν τα χαρτιά τους μέσα στο 2010. Με τον τελευταίο νόμο υπήρξε μία πρόσθετη μείωση 3,84% για όσους είναι στην αναμονή από τον Αύγουστο του 2010 και μετά.Για ένα μέσο βοήθημα 85.000 με 90.000 ευρώ η μείωση φτάνει τα 24.000 με 26.000 ευρώ για τους αποχωρήσαντες το 2010 και τα 28.000 με 30.000 ευρώ για όσους έφυγαν το 2011 και 2012.
Νέες μειώσεις κατά 20% κατά μέσο όρο στα εφάπαξ βοηθηματα από το 2014 (τα εφάπαξ έχουν ήδη μειωθεί από 2% έως και 83% ανά ταμείο)
θα επιβαλλει η κυβέρνηση βάσει των μνημονιακών δεσμευσεων.Η νεα περικοπή θα αφορά όσους συνταξιοδοτούνται από την 1/1/2014 και θα αφορά το σύνολο των ασφαλισμένων(δημοσιο και ιδιωτικό τομέα) ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του κάθε ταμειου.H επικείμενη περικοπή εχει προκαλέσει κύμα φυγής στη σύνταξη από τους ασφαλισμένους το οποίο αναμένεται να κορυφωθεί πρόπς τα τέλη του ετους.
Η υπουργική απόφαση που υπέγραψε σε εφαρμογή του μνημονίου (ν.4046/2012) ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Γ. Βρούτσης, επιβάλλει τον υπολογισμό των εφάπαξ με σύνθετο μαθηματικό τύπο. Η απόφαση με τίτλο «ανασχεδιασμός της τεχνικής βάσης εφάπαξ παροχών» προβλέπει τον υπολογισμό των εφάπαξ με «διανεμητικό σύστημα καθορισμένων εισφορών και νοητή κεφαλαιοποίηση», αντί των «κλειδωμένων» - προκαθορισμένων ποσών που σήμερα καταβάλλονται. Τα εφάπαξ που θα πληρώνονται κατά τη συνταξιοδότηση από τον επόμενο χρόνο θα αποτελούν τη «συσσωρευμένη αξία» των εισφορών τις οποίες θα έχουν καταβάλει οι ασφαλισμένοι. Θα λαμβάνονται, όμως, υπόψη και άλλες παράμετροι, όπως η οικονομική κατάσταση των ταμείων, ο αριθμός των υπόλοιπων ασφαλισμένων που τα «αιμοδοτούν» δίνοντας, στο τέλος, ένα «πλασματικό ποσοστό επιστροφής», που, μάλιστα, κάθε χρόνο θα πρέπει να ανακαθορίζεται με βάση «συντελεστή βιωσιμότητας».
Σύμφωνα με την απόφαση, «για τη συσσώρευση των εισφορών θα γίνεται χρήση πλασματικού ποσοστού επιστροφής, το οποίο ορίζεται ως η ετήσια μεταβολή της βάσης υπολογισμού των εισφορών για το σύνολο των ασφαλισμένων». Στο μαθηματικό τύπο που θα χρησιμοποιούν τα ταμεία για τον καθορισμό της εφάπαξ παροχής θα συνυπολογίζονται:
- Οι συνολικές εισφορές εργαζομένων ή και εργοδότη (όπου υπάρχουν εργοδοτικές εισφορές) του έτους.
- Τα έτη συσσώρευσης των εισφορών.
- Η ετήσια μεταβολή της βάσης υπολογισμού των εισφορών όλων των ασφαλισμένων.
- Ο συντελεστής βιωσιμότητας του ταμείου, ο οποίος θα προκύπτει «ζυγίζοντας» τις εισφορές, τους τυχόν άλλους (κοινωνικούς) πόρους που παρακρατούνται, τα διοικητικά έξοδα του έτους, την περιουσία στις 31 Δεκεμβρίου του έτους πριν από την καταβολή των εφάπαξ παροχών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συνολικές εισφορές και τα διοικητικά έξοδα του έτους πληρωμής, καθώς και την παρούσα αξία των συνολικών υποχρεώσεων με βάση τα δεδουλευμένα δικαιώματα των ασφαλισμένων στο έτος.
Σε ασφαλισμένους που δε συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις (κυρίως το χρόνο ασφάλισης) για τη λήψη εφάπαξ τα ταμεία θα επιστρέφουν τις αναλογούσες εισφορές εντόκως, αν και όπου προβλέπεται, με «κουρεμένο» όμως επιτόκιο, το οποίο θα είναι «ο δείκτης τιμών καταναλωτή του τρέχοντος έτους μειωμένο κατά μία ποσοστιαία μονάδα». Με βάση την απόφαση αυτή τα ταμεία θα πρέπει να «ανοίξουν» ατομικούς λογαριασμούς των ασφαλισμένων και να συστηματοποιήσουν τη συλλογή όλων των οικονομικών τους στοιχείων προκειμένου να προετοιμάσουν τη βάση υπολογισμού των εφάπαξ τα οποία θα χορηγούν από το επόμενο έτος.
.Πάντως ο νέος τύπος για τον υπολογισμό του βοηθήματος είναι ''αδύνατον να προχωρήσει'' , όπως αναφέρεται σε έγγραφο της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης του υπουργείου Εργασίας, επειδή τα Ταμεία (κυρίως το Δημόσιο) δεν έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν σε ατομικούς λογαριασμούς το σύνολο των εισφορών που έχουν πληρώσει οι δημόσιοι υπάλληλοι καθ’ όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου.
Πιο συγκεκριμένα τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί ο νέος μαθηματικός τύπος υπολογισμού του εφάπαξ.
-Δεν είναι εύκολο να βρεθούν οι ατομικές μερίδες για τους παλαιούς ασφαλισμένους. Η διαδικασία αυτή θα είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και θα δημιουργούσε μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην καταβολή του εφάπαξ. Για παράδειγμα, στο Δημόσιο -όπου υπάρχουν αποσπάσεις και μετατάξεις- θα απαιτούνταν η συνεργασία πολλών υπηρεσιών για να βρεθεί η ασφαλιστική «ιστορία» του κάθε δημοσίου υπαλλήλου. Ακόμα δυσκολότερη είναι η κατάσταση στον ιδιωτικό τομέα, όπου υπάρχει μεγαλύτερη «κινητικότητα» των εργαζομένων.
-Τα χρήματα που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι για εισφορές πηγαίνουν σε έναν βαθμό για την καταβολή του εφάπαξ σε όσους συνταξιοδοτούνται (καθώς δεν υπάρχουν ατομικές μερίδες). Παράλληλα τα αποθεματικά των Ταμείων έχουν «κουρευτεί».
-Δεν είναι δυνατόν ο συντελεστής βιωσιμότητας να υπολογίζεται με βάση την τελευταία χρονιά. Για παράδειγμα, μια μαζική «έξοδος» ασφαλισμένων στη σύνταξη θα οδηγούσε σε σημαντική μείωση του εφάπαξ τη συγκεκριμένη χρονιά, κάτι που θα δημιουργούσε αδικίες.
Το επικρατέστερο σενάριο είναι να εφαρμοστούν δύο ταχύτητες στο καταβαλλόμενο εφάπαξ. Συγκεκριμένα:
- Τα χρόνια ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2013 θα υπολογιστούν με το παλαιό σύστημα που είναι ακόμα σε ισχύ.
- Τα χρόνια ασφάλισης μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 θα υπολογιστούν με το νέο σύστημα (που θα σχεδιαστεί εκ νέου). Η δημιουργία «ατομικών μερίδων» είναι εφικτή μόνο για τις ημέρες ασφάλισης μετά το 2001 (κάτι που ισχύει και στα επικουρικά ταμεία).
Θα πρεπει πάντως να τονιστει πως ο νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ θα εφαρμοστεί στο σύνολο των ταμείων πρόνοιας του δημοσίου, του ευρύτερου δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Θα υπάρξει δηλαδή ένα ενιαίο <μοντέλο> για το σύνολο των ασφαλισμένων, με στόχο τη σύνδεση των εισφορών και των παροχών. Πάντως το καταβαλλόμενο ποσό θα εξαρτάται άμεσα και από την οικονομική κατάσταση του κάθε ταμείου. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως κάθε φορά που θα προκύπτουν ελλείμματα θα υπάρχουν και νέες παρεμβάσεις στο χορηγούμενο ποσό.
Σημειώνεται πως τον Νοέμβριο μειώθηκε μέχρι και 83% το εφάπαξ σε 23 Ταμεία Πρόνοιας που καταβάλλουν υψηλότερες παροχές σε σχέση με τις εισφορές που έχουν εισπράξει. Από τις περικοπές αυτές δεν γλίτωσαν περίπου 60.000 άτομα (κυρίως δημόσιοι υπάλληλοι) που είχαν υποβάλει τα χαρτιά τους από την 1η Αυγούστου 2010 και μετά και ήταν στην αναμονή για το βοήθημα.
Συγκεκριμένα η μείωση του εφάπαξ ξεκινά από 1,94% στον τομέα πρόνοιας αστυνομικών του ΤΕΑΠΑΣΑ και φτάνει έως και 83% στον τομέα πρόνοιας εργοληπτών δημοσίων έργων του ΕΤΑΑ. Μεγάλο είναι το χτύπημα για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους εργαζόμενους στη ΔΕΗ, καθώς το εφάπαξ έχει ήδη μειωθεί δύο φορές. Ειδικότερα.
-Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων. Σε πρώτη φάση το βοήθημα μειώθηκε κατά 20% για όσους κατέθεσαν τα χαρτιά τους από 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, και κατά 15% για τις αιτήσεις του 2010. Τον Νοέμβριο του 2012 υπήρξε μία νέα περικοπή 22,67% για τις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί από τον Αύγουστο του 2010 και μετά. Από τις δύο αυτές μειώσεις η απώλεια φτάνει έως και τα 23.000 ευρώ.
-Κλάδος Πρόνοιας Προσωπικού ΔΕΗ. Το βοήθημα μειώθηκε κατά 30% για όσους υπέβαλαν αίτηση το 2011 και κατά 25% για όσους κατέθεσαν τα χαρτιά τους μέσα στο 2010. Με τον τελευταίο νόμο υπήρξε μία πρόσθετη μείωση 3,84% για όσους είναι στην αναμονή από τον Αύγουστο του 2010 και μετά.Για ένα μέσο βοήθημα 85.000 με 90.000 ευρώ η μείωση φτάνει τα 24.000 με 26.000 ευρώ για τους αποχωρήσαντες το 2010 και τα 28.000 με 30.000 ευρώ για όσους έφυγαν το 2011 και 2012.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου